MARKOWICZ Artur
Artur Markowicz, Autoportret
[Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe]
Artur Markowicz urodził się w 1872 roku w Krakowie, zmarł tamże w roku 1934. Był synem żydowskiego kupca. Po ukończeniu gimnazjum rozpoczął naukę na Politechnice Krakowskiej, studiów tych jednak nie ukończył. W latach 1886-1895 studiował w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych w pracowniach Leopolda Löfflera, Władysława Łuszczkiewicza, Floriana Cynka i Jana Matejki. Naukę kontynuował w Monachium pod kierunkiem Franza Stucka oraz w Paryżu (1900-1903) u Jeana Leona Gérôme’a. W czasie pobytu w Paryżu malarz wystawiał swoje prace na Salonach Towarzystwa Artystów Francuskich i na Salonie Jesiennym. Za pastele „Lew Belfortu”, „Warszawa 14 lipca” i „W ogrodzie Luksemburskim” otrzymał tytuł „Chevalier d’orde académicque”. W 1904 roku artysta wrócił do Polski, jednak stale podróżował. Odwiedził Izrael, Włochy, Belgię i Holandię.
Artur Markowicz należał do Towarzystwa Artystów Polskich „Sztuka”, Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie oraz Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie. Artysta był również prezesem Zrzeszenia Żydowskich Artystów Malarzy i Rzeźbiarzy w Krakowie, od 1930 roku także honorowym prezesem Żydowskiego Towarzystwa Krzewienia Sztuk Pięknych.
Ulubioną techniką artysty był pastel, ale Artur Markowicz malował też obrazy olejne, akwarele i gwasze, sporadycznie zajmował się również grafiką. We wczesnym okresie tworzył chłodne, zimowe pejzaże, później, od 1902 roku najczęściej podejmował tematykę rodzajową, ze względu na swoje pochodzenie skupiał się przede wszystkim na scenach z życia Żydów, ich modlitwach, naukach i rozrywkach. Malował również pejzaże i portrety, głównie wizerunki podopiecznych żydowskiego przytułku dla starców na krakowskim Kazimierzu, w którym to artysta miał swego czasu swoją pracownię. Niekiedy Markowicz odwoływał się również do swoich doświadczeń holenderskich i znajomości tamtejszej sztuki, malując nadmorskie pejzaże, połowy i wnętrza rybackich chat.
Artur Markowicz uznawany jest za doskonałego rysownika i kolorystę, znakomicie oddającego efekty luministyczne. Artysta często w charakterystyczny sposób łączył ze sobą odcienie błękitu, zieleni i żółcieni. W jego twórczości sporadycznie pojawiają się elementy symbolizmu i ekspresjonizmu.
Artur Markowicz wystawiał swoje prace na wielu ekspozycjach w Polsce i za granicą. Prace artysty były pokazywane m.in. w Krakowie, Warszawie, Lwowie, Łodzi, Tarnopolu, Katowicach, Berlinie (1903), Monachium (1909), Antwerpii (1911), Wiedniu (1911, 1913, 1915) i Meranie (1914).
Prace Artura Markowicza znajdują się w wielu kolekcjach muzealnych, m.in. w Muzeum Narodowym w Warszawie, Krakowie i Gdańsku, jednak najwięcej z nich należy do zbiorów Żydowskiego Instytutu Historycznego w Warszawie oraz w krakowskiej Starej Synagodze, oddziale Muzeum Historycznego Miasta Krakowa. Wiele obrazów artysty znajduje się również w kolekcjach prywatnych, m.in. w Stanach Zjednoczonych i Izraelu.