Aniołek z Lewoczy

EWELINA PĘKSOWA

Ewelina Pęksowa urodziła się w 1923 roku w Zakopanem, zmarła tamże w 2015 roku. Była malarką-prymitywistką związaną z nurtem podhalańskiej sztuki ludowej. Jej ojciec, Stanisław Zubek, zajmował się produkcją nart, snycerstwem i wytwarzał góralskie pamiątki. Artystka długo pracowała w sklepie swojego ojca. W czasie okupacji poślubiła Władysława Pęksę. Po wojnie wróciła do rodzinnego miasta. W zakopiańskiej pracowni artystki przy ul. Cichej Wody 8 funkcjonowało autorskie muzeum prywatne, które dzisiaj wchodzi w obręb Muzeum Tatrzańskiego. Oprócz sztuki pasjonowała się również sportem. Od 1956 roku należała do PTTK. Malarka była członkinią Stowarzyszenia Twórców Ludowych, Związku Podhalan oraz Podhalańskiego Oddziału Towarzystwa Opieki nad Zabytkami. Działała w Radzie Kultury przy Prezydium Rady Narodowej miasta Zakopanego i Gminy Tatrzańskiej.

Twórczość Eweliny Pęksowej

Ewelina Pęksowa swoją twórczość rozpoczęła w latach 50. od nauki artystycznego obrabiania drewna. W 1968 roku zaczęła malować na szkle.

Artystka w swojej twórczości głównie poruszała tematykę religijną. Przedstawiała w swoich pracach Madonny, anioły, postacie świętych i sceny biblijne. Ewelina Pęksowa w swoich pracach odwoływała się również do tradycji góralskich. W pracach artystki był obecny właściwy dla niej humor i satyra.

Na twórczość Eweliny Pęksowej duży wpływ miały prace dawnych mistrzów ludowych, których dzieła ze zbiorów Muzeum Tatrzańskiego studiowała. W pracach malarskich artystka posługiwała się czystymi, intensywnymi kolorami i silnymi kontrastami. Farby tworzyła samodzielnie, dzięki czemu osiągała niepowtarzalne efekty końcowe.

Prace Eweliny Pęksowej są owocem niezwykłej świadomości artystycznej, która była silnie osadzona w kontekście podhalańskiej sztuki ludowej.

W twórczości artystki można wyodrębnić trzy cykle. Pierwszy to cykl przedstawiający sceny religijne i postacie świętych. Drugi cykl był związany z tematyką zbójnicką i nawiązywał do legend i opowieści o dawnych harnasiach. Trzeci cykl był najbardziej różnorodny i przedstawiał sceny związane z Podhalem i okolicami.

Artystka poza malarstwem, tworzyła również rzeźbę w drewnie, haftowała i wykonywała koronki.

Ewelina Pęksowa - wystawy i nagrody

Artystka prezentowała swoje prace na licznych wystawach indywidualnych i zbiorowych. Za swoją działalność artystyczną była wielokrotnie nagradzana. Ewelina Pęksowa otrzymała m.in. nagrodę im. Oskara Kolberga za zasługi dla kultury ludowej (1976), nagrodę im. św. Brata Alberta za osiągnięcia w dziedzinie sztuki sakralnej (1987) i Złoty Medal "Gloria Artis" za ogólne zasługi w kulturze (2008).

Ewelina Pęksowa - kolekcje

Największy zbiór prac autorstwa Eweliny Pęksowej posiada Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem. Prace artystki można również zobaczyć m.in. w Muzeum Etnograficznym w Krakowie i Warszawie. Prace artystki znajdują się ponadto w licznych kolekcjach prywatnych.

NIEDOSTĘPNE OBRAZY EWELINY PĘKSOWEJ