RUSTEM Jan
JAN RUSTEM - NOTA BIOGRAFICZNA
Jan Rustem urodził się w 1762 roku w Stambule, zmarł w 1835 roku w Wilnie. Pochodzenie artysty nie jest do końca jasne. Jan Rustem był albo Grekiem, albo Ormianinem. W Polsce malarz znalazł się za sprawą ks. gen. Adama Kazimierza Czartoryskiego. Od ok. 1774 roku pobierał nauki u Jana Piotra Norblina, później być może w Malarni Marcellego Bacciarellego. W końcu lat 80. kontynuował edukację w Niemczech, gdzie wstąpił do loży masońskiej. Malarz już do końca życia pozostał aktywnie działającym wolnomularzem. Pracował dla arystokracji na Litwie i Warszawie.
Od 1798 roku osiadł w Wilnie i związał się z tamtejszym uniwersytetem, pracując jako pedagog do jego zamknięcia w 1831 roku. Początkowo zajmował stanowisko asystenta Franciszka Smuglewicza przy katedrze malarstwa. W 1811 został profesorem. Zasłużył się szczególnie wprowadzeniem studium z żywego modela do kanonu zajęć uczelni.
Artysta udzielał również prywatnych lekcji kobietom.
Jan Rustem odegrał ogromną rolę w życiu artystycznym Wilna. Malując głównie proste w układach, popiersiowe portrety arystokratów i wybitnych osobistości, stał się znaczącym przedstawicielem wileńskiej szkoły portretowej. W wykonywanych przez artystę wizerunkach widoczne są echa twórczości jego nauczycieli. Jan Rustem malował z zachowaniem wyraźnie klasycyzującej formy. Portrety autorstwa artysty cechują się doskonałą obserwacją psychologii modela, delikatnym rysunkiem i subtelnymi wpływami nastrojowości romantyzmu.
Jan Rustem malował również miniatury portretów, autoportrety w egzotycznej krymce, portrety alegoryczne, obrazy religijne, historyczne i mitologiczne, sceny rodzajowe. Artysta zajmował się również grafiką, scenografią i projektowaniem kostiumów dla wileńskiego teatru.
Obrazy Jana Rustema znajdują się w wielu kolekcjach muzealnych, m.in. w Muzeum Narodowym w Warszawie, Muzeum Archidiecezjalnym w Warszawie, Muzeum Narodowym w Krakowie, Muzeum Narodowym we Wrocławiu, Litewskim Muzeum Sztuki w Wilnie.