Jeździec z luzakiem (1896)

JULIUSZ KOSSAK

Juliusz Kossak urodził się w 1824 roku w Nowym Wiśniczu, zmarł w 1899 r. Już podczas studiów prawniczych na Uniwersytecie Lwowskim pobierał lekcje rysunku u Jana Maszkowskiego i tworzył pierwsze akwarele przedstawiające ziemiańskie życie na Wołyniu i Podolu. W latach 1853-56 artysta przebywał w Warszawie, następnie wyjechał do Paryża gdzie pobierał nauki w H. Verneta, malował także w pracowni zorganizowanej przez Wojciecha Gersona. Nigdy jednak nie ukończył studiów artystycznych co nadaje jego twórczości nieco amatorski rys. W 1861 wrócił do kraju a rok później objął stanowisko kierownika artystycznego "Tygodnika Ilustrowanego".

W latach 1867-68 mieszkał w Monachium, wówczas pracował z Józefem Brandtem w pracowni austriackiego malarza scen batalistycznych Franza Adama. W 1870 osiadł na stałe w Krakowie i kontynuował działalność artystyczną, należał także do Akademii Umiejętności oraz uczestniczył czynnie w życiu kulturalnym miasta. Artysta specjalizował się w technice akwareli. Malował głównie sceny batalistyczne (Odsiecz Smoleńska, 1879) oraz historyczno-rodzajowe ("Wyjazd na polowanie", 1876). W okresie młodzieńczym tworzył wiele akwarel odznaczających się starannym rysunkiem, któremu podporządkowana była kolorystyka, co upodabniało jego prace do sztychów.

Dojrzała twórczość Juliusza Kossaka to przede wszystkim prace powstałe z inspiracji kulturą i literaturą sarmacką oraz historią Polski („Chłopicki pod Grochowem”). Artysta najczęściej osadzał akcję w scenerii XVII- wiecznego Podola, szczegółowo oddawał detale strojów szlachty, chłopów, wojskowych. Były to zarówno sceny batalistyczne z historii Polski, codzienność wsi jak jarmarki i wesela, a także szlachtę. Jego znajomość obyczajów XVII wiecznego ziemiaństwa objawia się także w ilustracjach do poematów Wincentego Pola i "Trylogii" Henryka Sienkiewicza.

Elementem charakterystycznym dla Juliusza Kossaka są konie, zarówno zwykłe, wiejskie zwierzęta gospodarskie jak i rasowe, wojskowe zwierzęta. Artysta najczęściej przedstawiał je w ruchu, z wyraźnie zarysowanymi mięśniami, błyszczącą sierścią i rozwianą grzywą. Pieczołowicie oddawał także szczegóły anatomiczne pozwalające rozróżnić poszczególne rasy. Ze względu na mistrzostwo tych przedstawień jest stawiany w jednym rzędzie z innymi polskimi „malarzami koni”: Piotrem Michałowskim i Aleksandrem Orłowskim.

NIEDOSTĘPNE OBRAZY JULIUSZA KOSSAKA