WNĘK Maria BIO | |
Tytuł: | Chrystus Miłosierny (lata 70.) |
Technika: | gwasz, papier |
Wymiary: | 42 x 30 cm |
Uwagi: | Na odwrocie autorski opis (tzw. życiorys) wykonany ołówkiem. PROWENIENCJA: - kolekcja Leszka Macaka. |
MARIA WNĘK - NOTA BIOGRAFICZNA
Maria Wnęk urodziła się w 1922 w Olszance koło Nowego Sącza, zmarła tamże w roku 2005. Jest jedną z najwybitniejszych artystek nieprofesjonalnych w historii sztuki polskiej, "malarką słynną po całym świecie" - jak sama siebie określała.
Pochodziła z biednej chłopskiej rodziny, w dzieciństwie ukończyła jedynie cztery klasy szkoły podstawowej, edukację ukończyła dopiero w 1969 roku w nowosądeckiej szkole dla dorosłych. Pracowała przy regulacji Dunajca, w kuchni, potem w mleczarni oraz pomagała w rodzinnym gospodarstwie. W pracy w 1960 roku uległa wypadkowi, w wyniku którego przeszła na rentę inwalidzką, dorabiając przy sprzątaniu mieszkań.
Rysować i malować lubiła od dziecka, ale na większą skalę tworzyć zaczęła dopiero na początku lat 60., kiedy to dzięki wskazówkom malarki Ewy Harsdorf trafiła do klubu plastycznego przy Domu Kultury Kolejarza w Nowym Sączu. Sztuka zaczęła odgrywać ogromną rolę w życiu artystki, była ucieczką od rzeczywistości i choroby psychicznej – schizofrenii, na którą cierpiała Maria Wnęk.
Przez pewien czas prowadziła życie tułacze, okresowo przebywając na leczeniu w szpitalu psychiatrycznym w Kobierzynie, w którym to ostatecznie, począwszy od 1982 roku, została umieszczona na wiele lat. Pod koniec życia wróciła do rodzinnej Olszanki.
Artystka była osobą głęboko wierzącą, w wieku 16 lat złożyła nawet śluby czystości. Jej prace stanowiły rodzaj rozmowy ze świętymi i sposób na szerzenie wiary. Przedstawiała Jezusa, Marię i świętych, niekiedy też malowała autoportrety. Często, choć nie zawsze, na odwrociach obrazów umieszczała tzw. "życiorysy" - teksty zwierające jej przeżycia, zapisy komunikatów i przesłań jakie otrzymywała w czasie wizji.
Maria Wnęk wykorzystywała różnorodne techniki, używała materiałów, które były akurat dostępne – malowała na szkle, papierze, drewnie i płytach, kredkami, farbami olejnymi, akwarelą i gwaszem. Wypracowała charakterystyczny, ekspresyjny styl, czytelny zwłaszcza w partii twarzy i dłoni ukazywanych przez nią postaci.
Wkrótce prace malarki zaczęły pojawiać się na wystawach, były nagradzane w licznych konkursach i pokazywane za granicą.
Obrazy Marii Wnęk znajdują się w kolekcjach prywatnych i muzealnych na całym świecie, m.in. w Muzeum Etnograficznym w Krakowie, Muzeum Okręgowym w Nowym Sączu, Muzeum Śląskim w Katowicach, The Collection de l’Art Brut w Lozannie czy Visionary Art Muzeum w Baltimore.